..

Trăn Trở

Nguyễn Cao Thăng

Ðường dốc đứng, ổ gà lỗ chỗ
Bác xích lô già, gắng sức đẩy xe
Thân gẫy gục .. Nắng hè bốc lửa
Chân run run
Miệng phập phồng
Hơi thở sót

Gánh hàng rong đứng lại bên đường
Lũ trẻ mũi xanh xúm xít, rộn ràng
Ðàn ruồi mắt đỏ quây quần, ríu rít
Bụi mịt mù, ôm ấp
Chiếc xe băng ngang, tuôn làn khói xám
Người hành khách nghiêng mình, bình thản
Nhổ toẹt... bên đường
Tung tóe
Vài bong bóng nhỏ chập chờn trong gió nhẹ

Rác! Khắp nơi là rác
Người! Trên rác là người
Những em bé chỉ độ tuổi chín mười
Ốm đen, hiu hắt
Như que sắt trong tay
Tranh nhau, đào bới
Những cô gái mười tám hai mươi
Quần áo chập chờn như lá rụng
Vội vã, kiếm tìm
Vài cụ già đờ đẫn, cúi lom khom
Thay nhau ho sặc sụa
Quơ tay chùi mép

Người mẹ trẻ bước ra loạng choạng
Môi khô khát. Quay cuồng. Ôm ngực thở
Cơn gió thoảng qua
Chị đi không vững
Hàng lá xanh đảo lộn, xoay vòng
Màu xanh lá như màu da người mẹ
Ðó là lần thứ hai
Lần thứ hai
Tháng này
Bán máu

Xe chạy ngược
Xe chạy xuôi
Ngang dọc, Ðông Tây
Ồn ào, náo nhiệt
Anh thanh niên sáng sủa, tự tin
Áo trong quần gọn gàng, trí thức
Ngừng xe
Ðến bên tường, đứng đái
Tiếng tè tè hòa lẫn tiếng kèn xe
Mắt ngước đọc, miệng mỉm cười diễu cợt
Hàng chữ in viết sai chính tả
"CẤM ÐÁY BẬY"

Mắt liếc nhẹ cô gái quê lên tỉnh
Anh Việt kiều bập bẹ nói tiếng Anh
Miệng liếng thoắng, toàn lời bóng bẩy
"Tôi bên Mỹ đã học xong bác sĩ
Về đây lần này thăm đất nước quê hương
Nhưng sao lạ quá. Nhưng sao kỳ
Ở Mỹ lâu rồi
Tôi thấy
Nơi này - làm sao ấy
Không quen…"

Năm bẩy sinh viên vai to, trán rộng
Một nhóm tù bu
Mắt lờ đờ hơn màu khói thuốc
Mặt đỏ lừ như đĩa tiết canh
Lý trí, sức mạnh có còn hay mất?
Chỉ ca tụng nhau một niềm tin duy nhất:
"Là nam nhi rượu, thuốc mới anh hùng"
Tự hào. Hể hả

Ðứa bé chỉ chừng năm tuổi rưỡi
Da nó nhiều màu xanh, xám, nâu, đen
Thuốc đỏ
Hòa quyện
Ðứa em gái trên tay
Ngoặt ngoẹo
Cháu bao nhiêu tuổi? "Mười"
Ba cháu đâu? "Không biết"
Mẹ cháu đâu? "Bên kia đường
Ðang chờ lấy phở thừa của khách…"
Cầm tờ giấy năm ngàn
Lặng lẽ nó bước đi
Không chờ mẹ
Mới sinh ra là đã kiếp ăn mày
"Xin cho mình
Hay chủ bắt đi xin?"

Trời đã tối, đèn đường vừa sáng
Bên gốc cây, chờ khách
Con đường dài vắng ngắt
Mệt mỏi, chán chường
Em gục đầu, nhắm mắt
Bỗng giật mình, sợ hãi
Một tên bệnh vừa thoáng qua ý nghĩ
Một chiếc xe trờ tới
Em bước lên
Chạy đến nơi nào?
Vai ngực vẫn chưa tròn
Da tóc hãy còn non
Sau lớp phấn dạn dày
Ánh mắt đen thơ dại

Trăng tròn vằng vặc, sáng như gương
Trời lồng lộng
Gió hiu hiu nhẹ
Hương hoa đêm thoang thoảng êm đềm
Ðêm cúp điện
Cảnh càng thêm mầu nhiệm
Xóm làng đang yên ắng, nhẹ nhàng
Bỗng
"Mẹ cha mày"
"Giết chết nó đi"
Âm thanh vang dội xé nát mang tai
Không gian rung động trong tiếng người chửi rủa
Chửi cái, chửi con, chửi dơ, chửi bẩn
Chửi cả cha mẹ, chửi ông bà
Tru tréo, hỗn độn
Tiếng trẻ khóc thét
Chó sủa chục con
Lại hàng xóm cãi nhau hàng xóm
Hay đôi vợ chồng kia
Vẫn thường thường mỗi tối.
Ông trăng tròn buồn bã
Ẩn sau mây

Quê tôi đó chỉ một vài hình ảnh
Còn nghèo nàn, cơ cực
Còn thiếu vắng văn minh
Những hình ảnh âm thanh
Thật chướng tai gai mắt
Những con người làm tôi rơi nước mắt
Những hành động như bóp nát con tim
Tôi đau khổ, khó chịu, bực mình
Tôi ray rứt, nghẹn ngào, thương cảm
Nhưng tôi vẫn yêu nơi này
Dù ra sao đi nữa
Dù thiên đàng sáng lạng
Dù địa ngục sâu đen
Vì đó là: dòng sữa, mẹ cha
Vì đó là: máu thịt, đồng bào
Vì nơi đó: chôn nhau, cắt rốn
Vì đó là: đất nước, quê hương

Nguyễn Cao Thăng

7/1999 

..